Hulpbronnen

In therapie zijn we veel bezig met het praten over en werken met negatieve ervaringen, moeilijke gebeurtenissen en vervelende emoties. Dit is goed en nuttig. Het helpt om hierover te delen en met nieuwsgierigheid en compassie te kunnen onderzoeken wat de ervaring nu nog met je doet en wat je nodig hebt om het te verwerken of los te laten.

Daarnaast kan het ons veel opleveren als we kijken naar positieve aspecten in ons verleden, heden en mogelijke toekomst: onze hulpbronnen. In dit blog sta ik hierbij stil en geef ik tips hoe je zelf jouw hulpbronnen kan vinden en versterken.

We zijn probleemoplossers.

En dat is heel handig. We zijn veel bezig met wat ons mogelijk zou kunnen bedreigen en hoe we die dreiging weg kunnen nemen. Het zit bij velen van ons in onze aard. Het zorgt ervoor dat we goed voorbereid zijn en dat we mogelijke problemen kunnen ondervangen en oplossen. Zo kunnen we ons steeds verder ontwikkelen en steeds meer bereiken van wat we willen. Een nadeel hieraan is dat we soms zo bezig kunnen zijn met het oplossen van mogelijke hindernissen, dat we niet meer bezig zijn met onze successen, met onze fijne en mooie momenten.  Vanuit evolutionair oogpunt hebben we daar ook niet zo veel aan, want wat goed gaat behoeft geen verdere aandacht. Maar toch kan het ons in het dagelijks leven enorm helpen om bewust stil te staan bij wat juist wel goed gaat. Waarschijnlijk klinkt dat ook heel erg logisch, en toch doen we het te weinig. Geef jezelf vooral niet op de kop als je jezelf hierin herkent, we doen het allemaal en het gaat vanzelf.

Hoe werkt een hulpbron.

Iedereen weet dat als je maar lang genoeg nadenkt over een vervelende gebeurtenis, je gevoel vanzelf ook negatiever wordt. Je voelt je somber, onzeker of boos. Je zelfvertrouwen daalt en je energieniveau ook. Zo werkt het gelukkig ook met positieve ervaringen: als je daar lang genoeg en vooral ook bewust genoeg bij stil staat, geeft het je een prettig, ontspannen, zelfverzekerd gevoel. Ook als je in therapie bent en veel werkt met moeilijke ervaringen, emoties en/of een laag zelfbeeld, is het goed om jezelf te helpen ook dat andere stuk te versterken.

Soorten hulpbronnen.

Een hulpbron kan vele gedaanten hebben. Het kan een fijne herinnering zijn. Een bezigheid waar je van geniet. Een succes wat je behaald hebt. Een lief huisdier waar je aan gehecht bent. Eigenlijk alles wat je een positief gevoel geeft. Misschien voel je je heerlijk als je wandelt in de natuur, of als je je lievelingsmuziek hoort. Sport, tekenen, schilderen, lezen, koken, tuinieren. Iets waar je van geniet, waar je goed in bent of waar je voldoening uit haalt. Het kan ook zijn dat je het fijn vindt om een sociale activiteit te organiseren of dat je goed bent in complexe wiskundige vraagstukken op te lossen. Wat het ook is voor jou, het kan een hulpbron voor je zijn. Soms kan je moeilijk zien wat je hulpbronnen zijn op dit moment. Dan kan het helpen om te denken aan wat je bijvoorbeeld als kind leuk vond. Wat wilde je worden, waar droomde je van? Kijk of je deze hobby’s en hoop nu kan inzetten als hulpbron.

Hoe gebruik je je hulpbron het meest effectief.

Wat helpt om je lekker te voelen is natuurlijk het uitvoeren van de activiteit die je blij maakt. Maar om de hulpbron zo effectief mogelijk te benutten hier een aantal tips:

1. Wees je bewust van welke hulpbronnen je hebt. Maak een lijstje met wat jou allemaal een goed gevoel geeft. Hoe meer hoe beter.
2. Wees bewust. Realiseer je dat je iets doet wat fijn is. Sta hier even bij stil. Misschien is het iets dat je uit gewoonte doet, maar dat je tegelijkertijd ontspant. Help jezelf dan om dat besef te versterken. Zo kan een gewone dagelijkse bezigheid ineens een plezierig moment voor je zijn. Je moet bijvoorbeeld de hond uitlaten, terwijl je er eigenlijk niet zoveel zin in hebt. Maar buiten zijn en wandelen geeft je altijd ontspanning. Richt je dan op dat aspect en neem het bewust waar.
3. Maak tijd voor je hulpbronnen. Dat mag. Niemand heeft er iets aan als jij jezelf veronachtzaamd.
4. Versterk de ervaring door deze te ‘belichamen’. Neem de tijd om nieuwsgierig te zijn naar wat de hulpbron voor je doet. Wees je bewust van hoe je ademhaling wordt beïnvloed, hoe je spanning verandert, je arousal. Merk op wat je lichaam wil doen, komt er een glimlach, een beweging, iets anders wat je wilt doen? Let ook op je lichaamshouding, wat verandert er, zakken je schouders wat in ontspanning, ga je rechterop staan, is je blik naar binnen of buiten gericht.
5. Merk op wat er gebeurt met cognitieve aspecten, zoals piekeren, negatief denken, vast lijken te zitten in je hoofd. Meestal zal je merken dat dit allemaal wat naar de achtergrond verdwijnt tijdens het gebruiken en belichamen van de hulpbron.

Voor als je je hulpbron niet actief uit kan voeren.

Soms wil je graag even een oppepper voor je humeur, je ontspanning en energie en je zelfvertrouwen, maar kan je niet gebruik maken van de hulpbron zelf. Dan is de herinnering eraan, of een positieve herinnering aan een fijne tijd of een mooi moment ook voldoende. Handig, want dit kan je gebruiken op allerlei momenten: in een vergadering, voordat je je sollicitatie of beoordelingsgesprek in gaat, als je ligt te piekeren in bed, enzovoort.

Gebruik daarvoor de volgende werkwijze:

Ga zo ontspannen mogelijk zitten of liggen. Sluit je ogen of richt ze op een vast punt zonder echt te kijken. Begin met denken aan de fijne herinnering. Haal alle aspecten van die ervaring zo levendig mogelijk naar voren. Voel bijvoorbeeld de zon op je huid, de wind door je haren, de geluiden die er waren. Zie het beeld, of de film van je herinnering en wees zo gedetailleerd mogelijk: zie de kleuren, de vormen, de beweging. Ruik de geuren, proef de smaken. Voel hoe je lichaam was toen en merk op hoe je lichaam nu reageert. Misschien wil je in het hier en nu een beweging maken die het prettige gevoel ondersteunt. Misschien voelde je je sterk en de moeite waard en voelt het goed om je armen even helemaal te spreiden. Of, als dit niet kan, doe het in je verbeelding. Kijk ook of er woorden in je op komen die positief zijn en herhaal deze tegen jezelf.

Als je dit alles regelmatig doet zal je merken dat het steeds gemakkelijker wordt om bij de prettige gevoelens en gedachtes te komen die bij de activiteiten of herinneringen horen. Zeker als je vaak last hebt van piekeren, sombere gevoelens en vermoeidheid kan het helpend zijn. Ook als je bij Lindeboom Counseling een therapietraject gaat volgen zal je hulpbronnen gaan leren gebruiken. Het kan je goed door moeilijke momenten heen helpen en je steunen in je proces.

Afspraak maken? Vul het formulier in en ik neem zo spoedig mogelijk contact met je op.